Αγίας Σοφίας 18, Θεσσαλονίκη
Close

Τι εννοούμε όταν λέμε ότι ένα παιδί έχει κρυψορχία;

Με απλά λόγια, όταν λέμε ότι ένα παιδί έχει κρυψορχία, εννοούμε ότι ο ένας ή και οι δύο όρχεις του, δεν βρίσκονται στη φυσιολογική τους θέση, δηλαδή στο όσχεο ( ο σάκος κάτω από το πέος του παιδιού). Για να γίνει ακόμη πιο κατανοητό: Οι όρχεις στην εβρυική ζωή δημιουργούνται μέσα στην κοιλιά του παιδιού, περίπου κοντά στο νεφρό του.

Γύρω στον 7ο εμβρυϊκό μήνα, με τη βοήθεια ορμονών που εκκρίνονται, αλλά και άλλων μηχανισμών, οι όρχεις αρχίζουν μια καθοδική πορεία, με στόχο να βρουν την τελική τους «κατοικία», δηλαδή το όσχεο. Όποιο εμπόδιο προκύψει με αποτέλεσμα να παρεμποδίσει τη φυσιολογική κάθοδο, μπορεί να προκαλέσει κρυψορχία. Γι΄ αυτό άλλωστε και η κρυψορχία λέγεται και ατελής κάθοδος του όρχη.

Το παιδί μου είναι 2 μηνών. Γεννήθηκε με κρυψορχία. Ένας γιατρός μου είπε ότι έχει και κήλη!

Πρόκειται για μία απλούστευση. Στην πραγματικότητα ή στην κυριολεξία, δεν πρόκειται για αληθινή κήλη, αφού δεν βγαίνει προς τα έξω κοιλιακό σπλάχνο υπο μορφήν διόγκωσης.

Όταν ο Παιδοχειρουργός λέει ότι ένα παιδί με κρυψορχία έχει και κήλη, στην πραγματικότητα εννοεί ότι συνυπάρχει και ανοικτός ελυτροπεριτοναϊκός πόρος, όπως σε κάθε κρυψορχία. Ο ελυτροπεριτοναϊκός πόρος δεν είναι τίποτε άλλο, παρά μία προβολή της κοιλότητας της κοιλιάς προς το όσχεο υπο μορφήν σωλήνα. Στα περισσότερα νεογέννητα, η προβολή αυτή εξαφανίζεται αμέσως μετά τη γέννηση. Παραμένει σε περιπτώσεις κρυψορχίας ή σε περιπτώσεις χωρίς κρυψορχία, αλλά τότε,  αποτελεί την αιτία εμφάνισης βουβωνοκήλης.

Έχουμε ακούσει ότι μπορούμε να περιμένουμε 1- 2 χρόνια για να κατέβει ο όρχις στη θέση του. Ισχύει κάτι τέτοιο;

Είναι λάθος. Ο όρχις με ατελή κάθοδο μπορεί να συνεχίζει να κατεβαίνει προς το όσχεο στους πρώτους 6 μήνες μετά τη γέννηση. Τις περισσότερες φορές δεν καταφέρνει να φτάσει στον τελικό του προορισμό, δηλαδή το όσχεο.

Σε κάθε περίπτωση, εάν κατά τη συμπλήρωση των 6 μηνών ο όρχις ή οι όρχεις) παραμένουν εκτός οσχέου, τότε δεν πρέπει να περιμένει κανείς περαιτέρω κάθοδο. Το παιδί πρέπει να χειρουργηθεί και να γίνει αυτό που λέμε ορχεοπηξία

Πότε είναι ο καταλληλότερος χρόνος για να χειρουργηθεί ένα παιδί που έχει κρυψορχία;

Διεθνώς υπάρχει πλέον ομοφωνία ότι το διάστημα μεταξύ 6ου και 12ου μήνα , είναι ο ιδανικός χρόνος για να γίνει η επέμβαση. Μάλιστα, η επικρατούσα τάση είναι μετά τον 6ο μήνα, όσο πιο νωρίς τόσο πιο καλά. Δεν λείπουν και οι αναφορές που υποστηρίζουν ότι η ορχεοπηξία πρέπει να γίνεται νωρίτερα από τον 6ο μήνα.

Τι σημαίνει ορχεοπηξία; Άκουσα ότι δένουν με ράμματα το όρχη!!

Παρ΄ ότι η έννοια της ορχεοπηξίας εμπεριέχει την έννοια της καθήλωσης, εντούτοις, δεν είναι έτσι. Στην πραγματικότητα, με μία μικρή τομή στη βουβωνική χώρα, ανευρίσκεται ο κρυμμένος όρχις, απελευθερώνεται με λεπτούς χειρισμούς από ό,τι τον κρατά κρυμμένο σ΄ εκείνη τη θέση και με τον τρόπο αυτό, ο μίσχος από τον οποίο κρέμεται (αγγεία, νεύρα, λεμφικά αγγεία, σπερματικός πόρος) αποκτά επαρκές μήκος, τόσο που μας επιτρέπει να τοποθετήσουμε τον όρχη μέσα σε ένα νέο θύλακο στο οσχέο, χωρίς ραφές.

Όταν ακολουθείται η διαδικασία αυτή, ο όρχις δεν ξαναγυρνά στην αρχική του θέση.

Σε ελάχιστες περιπτώσεις, χρειάζεται να τοποθετήσουμε μία καθηλωτική ραφή που αφαιρείται εύκολα 4-7 μέρες μετά την εγχείρηση, στο ιατρείο. Στις περιπτώσεις αυτές, επιλέγεται ένα ουδέτερο σημείο ανάμεσα στον όρχη και στην ουρά της επιδυδιμίτιδας και η ραφή τοποθετείται με ασφάλεια χωρίς συνέπειες.

Μπορεί να γίνει λαπαροσκοπικά η εγχείρηση της ορχεοπηξίας;

Η θέση της λαπαροσκόπησης στην κρυψορχία είναι αδιαμφισβήτητη μόνο σε περιπτώσεις όπου ο όρχις – ή οι όρχεις – δεν είναι ψηλαφητοί, ούτε απεικονίζονται με το υπερηχογράφημα. Σε τέτοιες περιπτώσεις, με το λαπαροσκόπιο μπορεί να εντοπίσει ο ιατρός τον ενδοκοιλιακό όρχη ή να επιβεβαιώσει ότι δεν υπάρχει.

Στην περίπτωση που επιβεβαιωθεί ότι υπάρχει ο όρχις, μπορεί να γίνει αυτό που λέμε «λαπαροσκοπικά υποβοηθούμενη οσχεοπηξία.

 

Το παιδί μου είναι 3 χρόνων. Μέχρι τώρα ήταν όλα καλά με τα γεννητικά του όργανα. Στην τελευταία επίσκεψή μας στον παιδίατρο, ο γιατρός μας είπε ότι δεν βρίσκει τον όρχη του στη θέση. Μα τόσο καιρό δεν το έβλεπε;

Η απορία σας είναι δικαιολογημένη. Η κρυψορχία διαγιγνώσκεται αμέσως μετά τη γέννηση και μάλιστα καταγράφεται στο βιβλιάριο υγείας του παιδιού στις δύο πρώτες κλινικές εξετάσεις, πριν αυτό φύγει από το Μαιευτήριο.

Υπάρχουν όμως περιπτώσεις, ευτυχώς λίγες, όπου η κρυψορχία διαγιγνώσκεται «καθυστερημένα», διότι εμφανίζεται καθυστερημένα.

Η πρώτη περίπτωση είναι αυτή των έκτοπων όρχεων. Οι όρχεις αυτοί έχουν πραγματοποιήσει κατά την εμβρυϊκή ζωή μεγάλο μέρος της καθόδου τους, αλλά δεν φθάνουν ως την τελική κατοικία τους, το όσχεο. Στη νεογνική και βρεφική ηλικία, δίνουν την εντύπωση ότι είναι στη θέση τους. Καθώς όμως ψηλώνει το παιδί, αρχίζει ολοένα και περισσότερο να είναι διακριτή η …. τους απο την φυσιολογική τους θέση.

Η εκτοπία συνήθως διαγιγνώσκεται μετά τον 18ο – 20ο μήνα και δεν είναι λάθος του γιατρού. Κατά την επέμβαση ο Παιδοχειρουργός διαπιστώνει ότι απλά ο όρχις ‘αγκυροβόλησε’ σε λάθος θέση λίγο μακριά από το όσχεο. Το άλλο χαρακτηριστικό είναι ότι δεν συνυπάρχει ανοιχτός ελυτροπεριτοναϊκός πόρος.

Η δεύτερη περίπτωση είναι εκείνη του ανερχόμενου ( όχι ανελκόμενου  ή ανασπώμενου) όρχη. Πολλοί συγγραφείς, ισχυρίζονται ότι στην κατηγορία αυτή, εντάσσονται οι όρχεις που καθώς ψηλώνει το παιδί, ανέρχονται προς τα πάνω, πιθανόν λόγω παραμονής ανοιχτού του ελυτροεριτοναϊκού πόρου.

Τέλος, υπάρχουν συγγραφείς που υποστηρίζουν τη ν ύπαρξη της «επίκτητης κρυψορχίας». Στην κατηγορία αυτή, εντάσσουν τους όρχεις που απομακρύνονται από το όσχεο καθώς μεγαλώνει το παιδί, διότι ο μίσχος (αγγεία, νεύρα, λεμφικά αγγεία, σπερματικό πόρος) δεν μπορεί να παρακολουθήσει την αύξηση του σώματος.

Οι παραπάνω περιπτώσεις αποτελούν αιτίες δικαιολογημένης «καθυστέρησης» στη διάγνωση της κρυψορχίας.

Μου είπαν ότι το παιδί μου έχει ανασπώμενος / ανελκόμενους όρχεις, όμως όταν γεννήθηκε δεν είχε πρόβλημα. Πρέπει και εμείς να αποφασίσουμε να χειρουργηθεί;

Το φαινόμενο των ανασπώμενων / ανελκόμενων όρχεων είναι ένα φυσιολογικό φαινόμενο. Οφείλεται στο φυσιολογικό αντανακλαστικό του κρεμαστήρα που εκλύεται σε διάφορες καταστάσεις ( κρύο, βήχας, τοπικός ερεθισμός). Αφορά και τους δύο όρχεις. Το αντανακλαστικό αυτό είναι τόσο έντονο σε μερικά παιδιά, που κρατά τους όρχεις εκτός θέσεως μεγάλο χρονικό διάστημα της ημέρας, με συνέπεια την έκθεση σε υψηλότερες βλαπτικές θερμοκρασίες και σε κινδύνους που μπορεί να προκύψουν από την έντονη κινητικότητα ( π.χ πλήρης ή ατελής συστροφή). Δυστυχώς, δεν υπάρχει ομοφωνία για την αντιμετώπιση τους.

Πολλοί παιδοχειρουργοί/ παιδίατροι, ενστερνίζονται την άποψη ότι μετά την ηλικία των 5-6 χρόνων, πρέπει να γίνεται μία επιλογή περιπτώσεων για ορχεοπηξία με βάση τον εκτιμώμενο χρόνο απουσίας των όρχεων από το όσχεο και συστήνουν ορχεοπηξία.

Το παιδί μου γεννήθηκε με πρόβλημα στον ένα όρχι, όπως μου είπαν στο Μαιευτήριο. Ο όρχις ήταν σκληρός  και στους επόμενους μήνες, σιγά – σιγά μίκρυνε και τώρα είναι όσο μία φακή. Μου είπαν ότι είναι ενδομήτρια συστροφή. Τι πρέπει να κάνω;

Πράγματι! Υπάρχουν κάποιες, ευτυχώς σπάνιες περιπτώσεις, κατά τις οποίες ο όρχις, στην περίοδο λίγο πριν  τη γέννηση ή κατά τη γέννηση, για λόγους που δεν έχουν απολύτως διευκρινιστεί, δεν δέχεται την απαιτούμενη ποσότητα  αίματος για να ζήσει. Μπορεί να πρόκειται για πραγματική συστροφή (στραγγαλισμός) των αγγείων ή κάποιου άλλου είδους αγγειακό πρόβλημα (vascular accident). Το αποτέλεσμα είναι το ίδιο. Ο όρχις είναι ελαφρά διογκωμένος σε σχέση με τον άλλο, σκληρός, αλλά περιέργως, όχι επώδυνος. Σε ένα – δύο μήνες «λιώνει» κυριολεκτικά, ατροφεί και μένει όσο μία φακή.

Στις περιπτώσεις αυτές, είναι σωστό μετά τον 6ο μήνα της ζωής, το παιδί να χειρουργείται. Η εγχείρηση λέγεται «διερεύνηση του δεξιού ή αριστερού βουβωνικού πόρου»( ανάλογα με την πλευρά που πάσχει). Στα πλαίσια αυτής της επέμβασης, επιβεβαιώνεται η προεγχειρητική διάγνωση και το υπόλειμμα του όρχη αφαιρείται μαζί με τον ατροφικό μίσχο από τον οποίο κρέμεται και στέλνεται για ιστολογική εξέταση. Ταυτόχρονα, γίνεται «προληπτική» ορχεοπηξία ( «καθήλωση») του δεξιού όρχη, για λόγους προστασίας του μοναδικού όρχη που έχει απομείνει, από ενδεχόμενη μελλοντική συστροφή.

Όταν με το καλό το αγόρι αυτό γίνει έφηβος, μέσα στο κενό ημιόσχεο από το οποίο αφαιρέθηκε το υπόλειμμα του όρχη, τοποθετείται ένα ομοίωμα όρχη από σιλικόνη και έτσι αποκαθίσταται η συμμετρία.

Ο λόγος που γίνεται στην εφηβεία η επέμβαση αυτή, είναι γιατί περιμένουμε ο εναπομείνας όρχις να πάρει το τελικό του μέγεθος, έτσι ώστε το ομοίωμα που θα τοποθετήσουμε, να είναι αναλόγου μεγέθους.

Ωστόσο, στην παραπάνω αντιμετώπιση υπάρχουν και αντιρρήσεις. Υπάρχουν γιατροί που συστήνουν η επέμβαση της διερεύνησης του βουβωνικού πόρου και η τοποθέτηση του ομοιώματος του όρχη να γίνεται μία και καλή στην εφηβεία, με μία επέμβαση. Το μείον σ΄ αυτή την πρόταση είναι ότι ο υγιής όρχις σε όλο αυτό το διάστημα, μένει απροστάτευτος από ενδεχόμενη συστροφή.