Αγίας Σοφίας 18, Θεσσαλονίκη
Close

Τι εννοούμε όταν λέμε ότι ένα παιδί έχει κήλη;

Με πάρα πολύ απλά λόγια, εννοούμε την εμφάνιση ενός εξογκώματος, μιας διόγκωσης, που εμφανίζεται σε κάποιο σημείο της κοιλιάς, συνήθως, την ώρα του κλάματος, του βήχα ή της προσπάθειας ή απλά όταν το παιδί είναι όρθιο. Το χαρακτηριστικό είναι ότι η διόγκωση αυτή δεν είναι μόνιμη, αλλά εμφανίζεται και εξαφανίζεται ανάλογα με την κατάσταση στην οποία βρίσκεται το παιδί.

Η διόγκωση αυτή δεν είναι τίποτε άλλο παρά περιεχόμενο της κοιλιάς ( έντερο, επιπλέον ¨σκέπη», ωοθήκη, λίπος ή υγρό) που κάτω από συνθήκες αύξησης της πίεσης μέσα στην κοιλιά, βρίσκει κάποιο αδύνατο ή χαλαρό σημείο στο κοιλιακό τοίχωμα και έτσι «πετιέται» προς τα έξω σαν να είναι παροδικός ογκόμορφος σχηματισμός. Όταν η πίεση στην κοιλιά πέφτει (κατάσταση ηρεμίας), το περιεχόμενο επιστρέφει και πάλι μέσα στο κήτος της κοιλιάς.

Η κήλη παίρνει το όνομά της ανάλογα με τη θέση στην οποία εμφανίζεται. Έτσι:

  • Στο ομφαλό, τη λέμε ομφαλοκήλη
  • Στη μέση γραμμή, δηλαδή στη νοητή γραμμή που ενώνει τον ομφαλό με την άκρη του στέρνου, τη λέμε επιγραστρική κήλη ή κήλη λευκής γραμμής.
  • Στις βουβωνικές χώρες (δεξιά και αριστερά από το γεννητικό όργανο, στο κάτω μέρος της κοιλιάς), τη λέμε βουβωνοκήλη.
  • Στο όριο βουβωνικής περιοχής και μηρού, τη λέμε μηροκήλη.
  • Εάν , τέλος, εμφανίζεται υπο μορφή συλλογής υγρού γύρω από τον όρχη, τη λέμε υδροκήλη.

 

Ισχύει η άποψη ότι εάν δεν αφήνουμε το παιδί να κλαίει, εμποδίζεται η εμφάνιση κήλης; 

Η απάντηση είναι κατηγορηματικά, ΟΧΙ!

Η αιτία της κήλης στη νεογνική και βρεφική ηλικία, προϋπάρχει και το μόνο που μένει είναι η αφορμή. Και η αφορμή αν δεν είναι το κλάμα, θα είναι η δυσκοιλιότητα, ο βήχας, αργότερα η σημαντική προσπάθεια ή ένα απλό σφίξιμο.

Ποιος είναι ο κίνδυνος από την εμφάνιση κήλης;

Ο πιο συχνός είναι η περίσφιγξη. Με απλά λόγια, η βίαιη έξοδος περιεχομένου της κοιλιάς (π.χ εντέρου) από μια «στενή» έξοδο του κοιλιακού τοιχώματος και η αδυναμία επιστροφής της στο κήτος της κοιλιάς. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η διόγκωση για την οποία μιλήσαμε, γίνεται ολοένα μεγαλύτερη, σιγά – σιγά προστίθεται έντονος πόνος, μπορεί να κοκκινίσει και τέλος, να εμφανιστούν εμετοί που υποδηλώνου συνήθως έντονη επιβάρυνση και απόφραξη του εντέρου.

Η περίσφιγξη σαν ενδεχόμενο ή πιθανότητα, είναι πιο συχνή στις περιπτώσεις βουβωνοκήλης. Θα λέγαμε χωρίς υπερβολή, ότι η περίσφιγξη αποτελεί μοναδικό προνόμιο της βουβωνοκήλης.

 

Πώς θα καταλάβω ότι το παιδί μου έχει κήλη;

Πολλές φορές τη διάγνωση την κάνουν οι γονείς, βλέποντας μία διόγκωση που εμφανίζεται και εξαφανίζεται. Αυτό τους βάζει σε ανησυχία και απευθύνονται σε παιδίατρο ο οποίος θέτει την υπόνοια ή και τη διάγνωση και παραπέμπει το παιδί σε παιδοχειρουργό.

Άλλοτε πάλι, η διάγνωση γίνεται στο ιατρείο του παιδιάτρου, είτε με την ευκαιρία ενός εμβολίου είτε γιατί νόσησε το παιδί, τη στιγμή του κλάματος ο παιδίατρος ο οποίος είναι ήδη εξοικειωμένος με την πάθηση, βλέπει αυτό το χαραακτηριστικό εξόγκωμα και πάλι παραπέμπει σε παιδοχειρουργό.

Τέλος, το πιο σπάνιο, εμφανίζεται ξαφνικά υπό τη μορφή περίσφιγξης. Οι γονείς ανησυχούν πιο πολύ, ενίοτε πανικοβάλλονται και προσκομίζουν επειγόντως το παιδί τους στον γιατρό.

 

Χρειάζεται το υπερηχογράφημα στη διάγνωση της κήλης;

Αυτό είναι μία κρίσιμη ερώτηση που συχνά μου υποβάλλουν οι γονείς στο ιατρείο. Απαντώ χαριτολογώντας ότι αν τη διάγνωση της κήλης την έθετε το υπερηχογράφημα, τότε οι παιδοχειρουργοί έπρεπε να χειρουργούν ακατάπαυστα! Εξηγούμαι: Η διάγνωση της κήλης είναι κλινική. Είναι αποτέλεσμα κλινικής παρατήρησης, δηλαδή, εξέτασης του παιδιού. Ο ορισμός της κήλης ως «πρόπτωση ενδοκοιλιακού σπλάχνου μέσω ευένδοτου (χαλαρού – αδύναμου) σημείου του κοιλιακού τοιχώματος» ΔΕΝ έχει αλλάξει. Συνεπώς, ονομάζω κήλη τη διόγκωση που πληροί τα παραπάνω κριτήρια.

Θα ζητήσω υπερηχογράφημα, μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις. Για παράδειγμα, σε μια περίπτωση δεξιάς βουβωνοκήλης σε παιδί άνω των 6 μηνών για να διερευνήσω και την αριστερή πλευρά αν παρουσιάζει κήλη.

Πιο απλά, οι υπερηχογραφικές ενδείξεις πρέπει να συνοδεύονται και από κλινικές ενδείξεις για να θέσουν τη διάγνωση της κήλης.

 Τι είναι  η ομφαλοκήλη και πώς αντιμετωπίζεται;

Η ομφαλοκήλη, δηλαδή η πρόπτωση περιεχομένου της κοιλιάς μέσω του ανοικτού ομφαλικού δακτυλίου, εμφανίζεται σαν διόγκωση στον ομφαλό, μεγέθους ρεβιθιού έως ενός μικρού μανταρινιού, ιδιαίτερα την ώρα του κλάματος. Η διόγκωση καλύπτεται από φυσιολογικό δέρμα. Αν την πιέσουμε προς την κοιλιά, νοιώθουμε ένα  «γκουγλουκισμό» κάτω από το χέρι μας. Είναι το έντερο που ανατάσσεται στην κοιλιά.

Μη τρομάζετε από το μέγεθος της κήλης. Θα φουσκώνει και θα σας ανησυχεί ως τον 4ο – 5ο μήνα . Ύστερα όμως βαθμιαία θα αρχίσει να υποχωρεί και πολύ πιθανόν θα εξαφανιστεί.

Αν εξακολουθεί να παραμένει η ομφαλοκήλη μετά τον 18ο μήνα, αν το εύρος του χάσματος είναι μεγαλύτερα από 1,5 εκατοστό, γίνεται σκέψη για χειρουργική αποκατάσταση. Αυτή μπορεί να καθυστερήσει μέχρι και το 20ο  ή 30ο έτος της ηλικίας.

Αν ενώ το παιδί μεγαλώνει, αυξάνει αντί να μειώνεται σε μέγεθος η κήλη, τότε χρειάζεται υπερηχογραφική διερεύνηση άνω και κάτω κοιλίας. Αν εμφανίσει εικόνα περίσφιξης (σκληρή διόγκωση, αλλαγή χρώματος, δέρματος, πόνος) χρειάζεται άμεση εξέταση από παιδοχειρουργό.

 

Τί είναι η κήλη της λευκής γραμμής (επιγαστρική κήλη) και πώς αντιμετωπίζεται;

Στη νοητή γραμμή που συνδέει τον ομφαλό και το κάτω άκρο του στέρνου, εμφανίζεται μικρή ανώδυνη διόγκωση σαν ρεβίθι όταν το παιδί είναι όρθιο, ή κλαίει ή το βάλουμε να βήξει. Σπάνια έως ποτέ, εμφανίζει περίσφιγξη.

Η θεραπεία της κήλης της λευκής γραμμής είναι χειρουργική χωρίς την έννοια του επείγοντος ή της άμεσης προτεραιότητας. Οι γονείς καλό είναι να προγραμματίζουν την επέμβαση στην προσχολική ηλικία.

 

Τι είναι η βουβωνοκήλη και πώς αντιμετωπίζεται;

Η βουβωνοκήλη είναι μία διόγκωση που εμφανίζεται στις βουβωνικές περιοχές και σε προχωρημένες περιπτώσεις κατεβαίνει προς τα κάτω, προς το όσχεο. Τότε ονομάζεται οσχεοβουβωνοκήλη.

Το περιεχόμενο  της κήλης αυτής είναι συνηθέστερα, έντερο. Στα  κοριτσάκια,  μπορεί να είναι ωοθήκες.

Η βουβωνοκήλη είναι συχνότερη στα αγόρια από ό,τι στα κορίτσια. Η πρώτη εμφάνισή της μπορεί να είναι ακόμη και τις πρώτες μέρες ή τον πρώτο μήνα μετά τη γέννηση του νεογνού.

Η βουβωνοκήλη, είναι η κήλη που εμφανίζει τα υψηλότερα ποσοστά περίσφιγξης. Για το λόγο αυτό, πρέπει να χειρουργείται το ταχύτερο. Σε μία περίπτωση περίσφιγξης βουβωνοκήλης που αργεί να αντιμετωπιστεί, είναι δυνατόν να επηρεαστεί και η βιωσιμότητα του όρχη.

 

Τι είναι η μηροκήλη και πώς αντιμετωπίζεται;

Μηροκήλη ονομάζεται η διόγκωση που εμφανίζεται στο όριο μεταξύ της βουβωνικής χώρας και του μηρού. Αυτή τη νοητή γραμμή την ονομάζουμε μηρο-βουβωνική πτυχή.

Η μηροκήλη, είναι σπάνια στην παιδική ηλικία. Για να σας δώσω ένα μέτρο της συχνότητας, μπορεί ένας παιδοχειρουργός να δει εκατοντάδες βουβωνοκήλες, αλλά μηροκήλες που μετριούνται στα δάκτυλα του ενός χεριού.

Ενίοτε μία μηροκήλη, μπορεί να διαγνωστεί κλινικά, ως βουβωνοκήλη. Χρειάζεται προσοχή.

Η  μηροκήλη αντιμετωπίζεται χειρουργική με την ίδια προτεραιότητα που δίνουμε στη βουβωνοκήλη. Και εδώ ο κίνδυνος της περίσφιγξης είναι υψηλός.

 

Τι είναι η υδροκήλη και πώς αντιμετωπίζεται;

Υδροκήλη είναι η συλλογή υγρού γύρω από τον όρχη. Εμφανίζεται από τη νεογνική ηλικία. Καθώς μεγαλώνει όμως το νεογνό, προοδευτικά υποχωρεί και τελικώς, μετά από τον πρώτο χρόνο της ζωής του εξαφανίζεται. Εάν παραμείνει μετά τον 18ο μήνα, είναι απόλυτα δικαιολογημένο να γίνεται συζήτηση για χειρουργική αποκατάσταση.

Επίσης, αν παρατηρείται αυξομείωση της υδροκήλης ακόμη και σε ηλικία μικρότερη των 18 μηνών, αυτό είναι ενδεικτικό επικοινωνούσας υδροκήλης.  Η επιβεβαίωση γίνεται με υπερηχογράφημα και σ΄ αυτή την περίπτωση η επέμβαση είναι απόλυτα δικαιολογημένη.

Τέλος, απόλυτη ένδειξη χειρουργικής αποκατάστασης της υδροκήλης, είναι η εμφάνισή της σε μεγαλύτερη της βρεφικής ηλικίας. Με άλλα λόγια:

Εάν ένα νεογνό ή βρέφος δεν εμφάνισε ποτέ υδροκήλη και σε μία τυχαία εξέταση από τον παιδίατρο σε ηλικία 12 μηνών ή μεγαλύτερη διαπιστώνει παρουσία υδροκήλης, αυτό είναι δηλωτικό επικοινωνούσας υδροκήλης.  Η επικοινωνούσα υδροκήλη είναι συνώνυμη της βουβωνοκήλης και πρέπει να χειρουργείται.